“We maken instrumentale rockmuziek in het alternatieve spectrum,” begint Yoep. “We maken een soort combinatie van postrock en progressieve muziek. Postrock is meer horizontaal gelaagd. Het zijn vaak lange nummers van bijvoorbeeld tien minuten, waarbij dan één gitaar misschien maar één ding de hele tijd doet, maar daar komen andere partijen bij of die worden intenser. Het is heel dynamisch en verhalend in de sfeer die wordt opgebouwd en de thema’s die worden gebruikt. Dus dat is één ding wat we doen, daarbij hebben we ook veel invloeden uit de progressieve muziek. Variërend van oude muziek als Pink Floyd, van die psychedelische, spacy shit, tot wat modernere dingen als Karnivool. Van die twee dingen, dus de langdradige, sfeervolle, themageoriënteerde stukken uit de postrock en de vaak wat meer chaotische of ingewikkelde stukken uit de progrock, maken wij een mix. Dat kunnen dan songs zijn van tien minuten of juist songs van twee en een halve minuut die dan met volle power gaan.”

 

Eén van de aspecten van de band die potentiële luisteraars vaak afschrikt, is het ontbreken van zang. Cartographer maakt instrumentale muziek en volgens Yoep is dit een bewuste keuze geweest: “De band is begonnen als een project van Marvin Roerdink, één van de andere gitaristen. Toen was het instrumentaal en daar had hij een hele duidelijk visie op. Na dat half jaar hebben we nog even geprobeerd samen te werken met een zanger. Op zich was dat tof, maar we merkten dat onze muziek eigenlijk al te vol zat om daar nog op een mooie manier zang bij te stoppen. We merkten ook dat het niet echt de verhalen overbracht die wij wilden overbrengen. We zeggen nooit ‘nooit’. Er kan natuurlijk altijd iets op het pad komen dat heel goed werkt, maar op dit moment is dit gewoon wat we doen. Dit is onze identiteit.” Ondanks dat er in de muziek geen tekst te horen is, zit er achter ieder nummer wel een duidelijk verhaal. Denkt Yoep dat hij met instrumentale muziek evenveel kan overbrengen als met muziek waar wel tekst inzit? Vindt hij songteksten misschien te duidelijk? “Ik denk dat, soms misschien te duidelijk,” antwoordt Yoep. “Maar dat wil niet zeggen dat we niet met thema’s of concepten bezig zijn. We hebben vorig jaar een album uitgebracht en bij bijna alle songs op het album hoort een tekst, die ook gewoon afgedrukt staat in het boekje dat bij het album zit. We zijn daar dus wel mee bezig, maar toch vinden wij dat dat in onze muziek niet echt op z’n plaats is. Om daar zo ontzettend de aandacht op te vestigen. We willen juist af en toe uitgaan van die hele langzame opbouw of juist de leegte die je kan hebben met alleen twee, drie gitaren, een drumstel en een bas. Uiteindelijk zijn we er zo in gegroeid en zijn we onze muziek zo gaan schrijven dat er wel voelbare dingen zijn voor mensen die niet perse van instrumentale muziek houden. Tekst en zang wordt misschien niet altijd echt gemist, er zit meestal een voelbaar thema in de muziek die wij maken. Ondanks dat mensen niet altijd de tekst kennen die bij het nummer hoort of het idee erachter snappen, merken we dat we wel heel erg veel respons krijgen van mensen die er helemaal in gaan zitten. Juist omdat het instrumentaal is kan je jouw eigen gevoelens er compleet op projecteren. Als je heel erg vrolijk bent of je bent heel erg verliefd, kun je op een hele andere manier naar een instrumentaal nummer luisteren dan iemand die eigenlijk diep van binnen depressief is.”

 

Marvin en Yoep zijn de songwriters van de band. Hoe verloopt bij hen het schrijfproces? “Het wisselt een beetje hoe wij schrijven. We hebben allebei een hele andere manier van hoe wij ideeën over willen brengen naar de band. In het begin hebben we wel vaak een middag samen gezeten en dingen uitgezocht, dingen heen en weer gespeeld om te kijken wat er dan gebeurde, hoe iemand anders dat in zou willen vullen. Zo zijn een aantal stukken tot stand gekomen. Uiteindelijk is dat voor het album toen een beetje uit elkaar gegroeid. Wat voor Marvin werkt is dat hij gewoon nachtenlang als een manische idioot in MIDI programma’s dingen uit gaat arrangeren. Exact zo en exact zo. Dat komt dan als een compleet pakketje op ons bord. Dan gaan we dat spelen en komen er af en toe nog wel eens veranderingen in het nummer. Hoe ik het fijner vind om te schrijven is om ideeën op te nemen. Dat kan heel kort zijn, bijvoorbeeld: dit is een idee waar ik melodisch of harmonisch meezit en dit zijn de gevoelens die daar bijhoren voor mij emotioneel gezien. Klinkt heel heavy, maar zoiets. En daar maak ik dan wel een structuur bij, maar het is redelijk vrij in te vullen. Vrij zeg ik wel tussen aanhalingstekens, want uiteindelijk heb ik wel een vrij sterke mening over wat er dan mee gebeurd,” zegt Yoep lachend.  

 

De band bestaat al zo’n vijf jaar. In die periode hebben ze een EP en een album gemaakt en natuurlijk flink wat shows gespeeld. Ziet Yoep een duidelijke evolutie binnen de band? “Ik zie zeker wel een groei,” begint hij. “We hebben dus eerder een EP’tje gemaakt. Als ik dat naast het album leg ben ik er wel van overtuigd dat we als band gegroeid zijn, zeker songwritingtechnisch. Vooral door de intentie en dynamiek waarmee we spelen. Ik merk het eigenlijk vooral als ik dan een keer met iemand anders speel. Dan is het vaak dat het voor mijn gevoel heel stroef gaat. Je hebt niet vaak dat wanneer je voor het eerst met iemand speelt je direct die klik hebt waarbij je weet wat de ander gaat doen. Bij de band is dat wel echt zo. Dan merk je dat iedereen weet wat hij aan elkaar heeft. Er hoeven geen ellenlange discussies te zijn over hoe we iets in gaan vullen, drie blikken tijdens het spelen kunnen al genoeg zijn om te weten dat iemand het niet vet vond en dat we iets anders moeten proberen. Ik denk dat we op die manier wel een hele groei hebben doorgemaakt.”

 

Zoals iedere songwriter en muzikant moet ook Yoep ergens inspiratie vandaan halen. Hij vertelt dat het voor iedereen in de band komt uit alles wat ze om zich heen zien en zien gebeuren. Het is niet echt Yoeps bedoeling te schrijven met een boodschap, maar er zitten wel sterke ideeën achter de songs. “Een aantal van de teksten bij de nummers zijn redelijk multi-interpretabel, hoop ik. Die hebben wel echt ideeën erachter van hoe wij kijken naar de wereld. Ondanks dat we dat niet zo expliciet uiten, zijn we er wel heel erg mee bezig en daar halen we ook veel inspiratie uit. In elk geval met betrekking tot de concepten en de persoonlijke gevoelens die wij in zo’n nummer leggen. Daarnaast zit er ook heel veel autobiografisch in. Van de meeste cheesy dingen als relaties die stuk lopen tot bijvoorbeeld het nummer Satao’s Bane. Satao was één van de laatste hele grote Afrikaanse olifanten, dat noemen ze een big tusker. Hij had echt slagtanden tot aan de grond. Toen las ik ergens dat hij dus gestroopt was, hij was gedood. Ze hadden hem afgemaakt met giftige pijlen en toen hebben ze zijn hoofd eraf gehakt, alleen maar voor de slagtanden. De tekst die bij dat nummer staat is heel kort, alleen: ‘Was that really necessary?’. Ik werd daar zo boos van. Hoe krijg je het in je hoofd dat je het recht hebt zo’n oud en groot dier iets aan te doen? Dat beest was slim genoeg om zijn slagtanden te verbergen achter bomen als hij dingen zag die hem niet aanstonden. Zo’n beest wordt dan afgemaakt omdat één of andere wijsheer in China denk dat hij met het poeder van de slagtanden een betere erectie kan krijgen of zo. Dat soort stomme dingen. Daar word ik dan zo boos van dat het helemaal in mijn hoofd blijft rondgaan. Ik weet niet of dat echt een boodschap is die je dan probeert over te brengen, maar het klopt gewoon niet. Er zit wel een hele sterke gedachte achter dat nummer en dat is voor ons ook belangrijk. We hebben wel gemerkt dat als we die verhalen eenmaal delen met mensen dat die daar ook hevig geëmotioneerd van raken. Dat ze het idee kunnen begrijpen van wat er achter zo’n song zit.”

 

Wat is voor Yoep de reden dat hij muzikant is? “Sommige mensen hebben een hobby. Fotograferen bijvoorbeeld, super vet. Die doen dat om hun vrije tijd door te brengen, om mooie foto’s van zichzelf, van anderen of van de natuur te maken. Als ze dat even niet kunnen doen, ze moeten bijvoorbeeld even veel werken, maakt dat eigenlijk niet uit. Als ik bedenk hoe ik, en andere muzikanten om mij heen, over muziek denk, dan is het al lang geen hobby meer. Schrijven, componeren en arrangeren kan ik niet anders omschrijven dan dat het gewoon moet. Ik moet gewoon muziek maken en ik moet gewoon muziek schrijven. Het hoeft niet altijd vet te zijn. Het hoeft niet altijd mooi te zijn, je gooit ook heel veel weg. Jij bent songwriter toch? Dan gooi je waarschijnlijk heel veel weg. Maar toch, die drang om eventjes dat gevoel op papier te zetten of eventjes die akkoorden te spelen, noem het maar op… Alles daarvan is zo ontzettend belangrijk dat het gewoon moet gebeuren. Dingen als dat verhaal over die olifant wat ik net vertelde, dat zit dan zo in mijn hoofd dat ik er ook gewoon geen andere uiting aan kan geven als dat ene regeltje gewoon op te schrijven. Ik kan het even wegzetten, maar zodra ik thuis ben moet ik daar gewoon muziek mee maken. Dat klinkt misschien heel raar voor mensen die zelf geen instrumentale muziek maken, maar ondanks dat het instrumentaal is zit er achter elk stuk zo’n bepaalde lading en emotie dat het niet van elkaar los te koppelen is. Als je merkt dat je het dood gerepeteerd hebt en je het nummer staat te spelen zonder die lading, dan denk ik dat het beter is om dat nummer even niet meer te repeteren. Ik probeer dagelijks tijd vrij te maken om te schrijven, bijvoorbeeld ook voor mijn eigen afstudeerproject, en als ik daar geen tijd voor heb gehad ben ik ook gewoon onrustig. Dan blijft alles maar malen en rondgaan. Ik heb onwijs veel moeten werken de afgelopen periode en dan wordt muziek een beetje naar de achtergrond geschoven, alsof het maar een hobby is. Het is geen hobby, het moet gewoon. Het zit gewoon altijd in je hoofd en bij alles wat je doet ben je in je achterhoofd ermee bezig. Het gaat verder dan een hobby. En daarom denk ik dat ik muziek maak. Ik geniet er gewoon intens van om als het dan eenmaal is gelukt, zo’n idee of gevoel te uiten in een muziekstuk en dat vooral live neer te gaan zetten.”

 

In september speelde de band voor het eerst op het Tilburgse festival Incubate, in The Little Devil. Voor Yoep en de band werd dit een ervaring om niet te vergeten: “We hebben daar vaker gespeeld en mensen waren toen wel enigszins enthousiast en ze applaudisseerden wel, maar onze muziek is heel dynamisch en soms is het gewoon fluisterstil, ondanks dat er een volledige band op het podium staat. Je hoort dan bijna het gebrom van de versterkers harder dan wat we echt aan het doen zijn. We hebben momenten gehad dat dat dan niet helemaal binnenkomt bij mensen. Dat kan, niet iedereen vindt het vet. Dan hoor je wat geroezemoes en gefluister. Toen we op Incubate speelden waren er dat soort momenten, maar was het helemaal stil. Het was volledig stil in de zaal en er waren echt veel mensen. Dat was wel de leukste show die we ooit met z’n allen gedaan hebben. Op dat moment voelde het alsof iedereen, op het podium en in de zaal, precies begreep wat we aan het doen waren. Muzikaal gezien, maar ook de gevoelens die erachter zaten. Achteraf bedenk je dan dat dat echt de reden is dat je zulke muziek maakt. Dat je kan zien dat mensen met hun ogen dicht volledig staan op te gaan in de noise die wij produceren. Dat geeft onwijs veel energie.”

 

In de toekomst gaan er wel wat dingen veranderen voor de band. Drummer Bart den Ouden speelde 14 november zijn laatste show mee en dus zal de samenstelling van de band niet langer hetzelfde zijn. Ook wordt na januari de druk een tijdje van de ketel gehaald: “We hebben het er heel lang over gehad binnen de band en daar is uitgekomen dat het ons goed zou doen als we even rust nemen. We zijn vijf jaar bezig nu en zijn elke keer maar door blijven gaan met allerlei projecten. We hebben tussendoor nooit rust genomen en zijn er maar tijd in blijven steken. We zijn er in samenspraak toe gekomen dat we dat wel echt kunnen gebruiken, om even rust te nemen. De timing daarvan is een beetje onhandig, omdat Marvin in januari af gaat studeren aan de Rockacademie en dat wil hij wel graag met de band doen. We gaan dit doen met een andere drummer: Koen Weijnen van Shoulders of Giants. Het plan is om na die showcase in januari ervoor te zorgen dat er geen druk meer op de band zit. We zullen natuurlijk wel blijven schrijven en we willen elkaar heel graag blijven zien. Dat is er ook een beetje bijeengeschoten. We zagen elkaar altijd als de band en niet meer echt als vriendengroep. Ik merk nu al dat dat weer terugkomt en dat is heel relaxt. We kunnen dan in de zomer op een relaxte manier bedenken dat we weer wat muziek willen schrijven samen. En dan maar kijken wat eruit komt. Dat moet echt aan de basis staan. Onze gemeenschappelijke interesse is de muziek die wij willen maken. Als daar iets vets uitkomt, hopelijk gaan we dan weer gewoon een album maken en weer van voor af aan beginnen. In de tussentijd willen we geen shows geven en gaat alle druk eraf. Het klinkt heel stom met wat ik net zei: ‘muziek moet gemaakt worden, anders voel ik me niet goed.’ Maar ik kan echt niet wachten tot het zover is, tot we die volledige rust hebben.” Er is natuurlijk ook een groot verschil tussen muziek maken en muziek moeten maken. “Dat begonnen we al een beetje te merken,” vertelt Yoep. “Dan sta je ook niet met de juiste intentie songs te repeteren en te spelen.” Gelukkig betekent de pauze van de band niet dat Yoep in de tussentijd stil gaat zitten: “Er zit veel meer muziek in mij dan alleen die instrumentale, sfeervolle, super emotionele rockmuziek,” vertelt Yoep. “Ik ben nu met een nieuw project bezig waar ook traditioneel zang bij komt. Daar gebruik ik wel dezelfde inspiratiebronnen voor als die ik voor de band gebruik, maar ik geef er een andere invulling aan. Meer toegankelijk. Daar ga ik hopelijk in juni mee afstuderen van de Rockacademie.”

 

De band begint na januari dus aan haar welverdiende rustperiode. “Als we niet net zo’n sabbatical ingingen had ik gezegd dat iedereen ons moet gaan checken, goed naar onze muziek moet luisteren en de teksten moet lezen, omdat we toch echt niet die harde metal maken waarvan bijna iedereen op de Rockacademie denkt dat we die maken,” zegt Yoep lachend. “Ik schrik mensen sowieso snel af als ik vertel wat voor soort muziek we maken: instrumentale, alternatieve rockmuziek. Toch krijgen we vanuit de meest rare hoeken hele positieve reacties van mensen als ze ons gehoord of gezien hebben. Geef het een keer een kans, probeer de teksten erbij te lezen, die staan ook allemaal op onze Bandcamp. Misschien vind je er toch nog wel wat aan.”

 

 

 

Cartographer - Satao's Bane: